به گزارش خبرنگار مهر در رشت، جمع آوری و بازیافت زباله امروز یکی از معضلات مهم جوامع بشری است که همواره برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از به هدر رفتن سرمایه های ملی مورد توجه و اهتمام جدی است و به دلیل اهمیت فوق العاده آن در توسعه پایدار نام طلای کثیف را به خود گرفته است.
با پیشرفتهای انسان و بهره برداریهای گوناگون از طبیعت، میزان زباله تولیدی انسانها رو به افزایش رفته است اما به موازات آن شیوه های دفع و بازیافت نیز بهبود یافتند و امروز اگر مدیریت پسماند به صورت کارآمد صورت گیرد، زباله دیگر یک معضل نیست.
یکی از مشکلات زیست محیطی کشور به ویژه استان گیلان دفن غیر بهداشتی پسماندها است که آلودگی آب و خاک را به دنبال دارد و از دیگر سو به دلیل عدم اجرای طرحهای تفکیک و شیوه سنتی جمع آوری زباله، روزانه میلیاردها ریال صرف جمع آوری زباله می شود.
زباله ها تا چندین سال پیش به عنوان موادی غیر قابل استفاده دور ریخته می شدند با پیشرفتهای که صورت گرفت به تدریج مشخص شد که امکان استفاده مجدد از آنها و بازگشت دوباره آنها به چرخه طبیعت و صنعت امکانپذیر است.
در این ارتباط یک کارشناس محیط زیست ساماندهی دفع بهداشتی زباله را نیازمند برنامه ریزی زیربنایی دانست و گفت: در استان گیلان روزانه دو هزار و 400 تن انواع زباله تولید می شود که از این میزان سهم روزانه مناطق روستایی و شهری به ترتیب 900 و یک هزار و 500 تن زباله است.
محمد علی کاظمی افزود: این حجم از زباله با توجه به تولید 500 لیتر شیرابه از هر تن زباله خطر جدی برای محیط زیست استان گیلان به حساب می آید.
وی با اشاره به اینکه زباله مهمترین تهدید برای طبیعت سر سبز گیلان است، عنوان کرد: در حال حاضر 80 درصد زباله های تولیدی این استان در طبیعت رها سازی می شود.
این کارشناس دفع غیراصولی و رها سازی زباله در طبیعت را یک معضل اساسی زیست محیطی گیلان دانست و افزود: ورود شیرابه زباله ها به رودخانه ها از مهمترین پیامدهای زیانبار تخلیه زباله در طبیعت است.
وی خاطر نشان کرد: ورود شیرابه زباله ها به آبهای جاری اولین هدیه نامیمون به اکوسیستمهای آبی و تنوع زیستی آبزیان است.
کاظمی بیان داشت: هم اکنون بسترهای زایش و تولید مثل آبزیان در معرض خطر جدی شیرابه زباله هاست و اگر تکثیر و بازسازی ذخایر آبزیان نباشد بسیاری از گونه های با ارزش از جمله ماهیان خاویاری و استخوانی از بین خواهند رفت.
شهر رشت با مساحت 136 کیلومتر مربع و تولید روزانه بیش از 500 تن زباله یکی از شهرهای مهم شمال کشوراست که باید به صورت عاجل و ضربتی نسبت به ساماندهی زباله های آن چاره اندیشی کرد.
یکی از روشهای اصولی برای این موضوع، تفکیک زباله از مبداء است که علاوه بر کاهش حجم و توجه در چگونگی دفع و انتقال مناسب و منطقی آن می تواند برای به گردش درآوردن چرخهای اقتصادی این شهر تاثیر بسزایی داشته باشد.
در حال حاضر سازمان بازیافت شهرداری علاوه بر اینکه در مناطق مختلف شهر طرح آموزش چهره به چهره تفکیک زباله شهروندان را در دستور کار قرار داده است و با برپا کردن جمعه بازار در عصرهای هر جمعه مردم را به امر تفکیک زباله از مبداء جلب می کند و همچنین مکان و زمان مناسبی را فراهم آورده تا هر هفته مردم در کنار برخورداری از فضای پارک با تحویل زباله های قابل بازیافت، اقلام فرهنگی دریافت کنند.
به هر حال روزانه 900 گرم زباله توسط هر شهروند رشتی تولید می شود که زباله های فساد پذیر، کاغذ، مقوا، لاستیک، پلاستیک، پیت، منسوجات، شیشه، فلز آهنی، چوب و نان از عمده ترین زباله های تولیدی در این شهر است. البته زباله های فساد پذیر با 80.21 گرم بیشترین حجم زباله های تولیدی را تشکیل می دهد.
برای تهیه یک تن کاغذ 15 تا 17 اصله درخت تنومند قطع می شود درحالیکه در شهر رشت روزانه 37.8 تن کاغذ دور ریخته می شود.
مدیرعامل سازمان بازیافت ومواد زائد شهرداری رشت در این باره گفت: روزانه بین 400 تا 500 تن زباله در رشت تولید می شود. هر تن زباله به رغم متصاعد شدن حدود 400 متر مکعب گاز گلخانه ای و دی اکسید کربن 400 تا 600 لیتر شیرابه خارج می شود که می تواند تاثیر خطرناکی روی آب، خاک و هوا داشته باشد.
سیامک دوستارافزود: افزایش جمعیت و رواج فرهنگ مصرف زدگی موجب افزایش سرانه زباله در شهرها و روستاها شده و این یک خطر جدی است.
وی همچنین با اعلام اینکه محلهای دفن زباله هر روز گسترش بیشتری پیدا می کنند، گفت: بازگشت به طبیعت در مورد بسیاری از مواد موجود در زباله به طول می انجامد و این مواد سالها باعث آلودگی و آسیب به محیط زیست می شوند.
دوستار بیان داشت: شیشه و قوطی های فلزی و به ویژه آلومینیومی صدها سال روی زمین باقی می مانند، کیسه ها و ظروف پلاستیکی که یک روز به دلیل سبکی و دوام آنها ساخته شدند، امروزه عامل بزرگترین مشکلات زیست محیطی است.
وی اظهار داشت: پلاستیک غیرقابل تجزیه است و کیسه های نایلونی به طور متوسط 500 سال در محیط باقی می مانند چنانچه پلاستیک و نایلون موجود در زباله سوزانده شود، اسید کلریدریک ایجاد می کند که باعث آلودگی هوا و آسیب رساندن به انسان و دیگر موجودات می شود.
دوستار با اعلام اینکه تمام موادی که از نظر ما " به درد بخور نیست، دور ریختنی نیست"، افزود: اگر به هزینه های جمع آوری، دفن زباله کمی دقت شود می توان از استهلاک سرمایه قابل توجهی جلوگیری کرد.
وی گفت: برای تولید هرتن کاغذ دست کم باید 15 اصله درخت تنومند قطع شود و برای تولید هر تن آلومینیوم چهارتن سنگ معدن، هفت تن زغال سنگ و قیر لازم است.
این مسئول ادامه داد: برای تولید شیشه باید مقدار زیادی شن و ماسه از زمین استخراج شود، عمل حفاری و استخراج منظره زشتی به محل معدن می دهد و علاوه بر آن مقدار زیادی سوخت و آب نیز مصرف می شود.
دوستار همچنین به تفکیک زباله از مبداء اشاره کرد و افزود: اجرای این طرح باعث می شود زباله بدون خسارت به محیط زیست در مبداء تفکیک و زباله های تر به کارخانه های کمپوست و خشک به سازمان بازیافت منتقل و تبدیل به کودآلی و مواد بازیافتی شوند.
به هر روی جمع آوری و حمل و نقل زباله یکی از مهمترین عملیات مدیریت مواد زائد جامد است. طبق محاسبات انجام شده حدود ۸۰ درصد کل مخارج مدیریت مواد زائد جامد مربوط به جمع آوری زباله است که درصد بالایی از این مقدار مربوط به حقوق کارگران و نیروی انسانی است.
به عبارت دیگر اکثریت مخارج سیستم مدیریت مواد زاید جامد فقط صرف حقوق و دستمزد می شود. به همین جهت اصلاح، بهینه سازی و مکانیزه کردن سیستم جمع آوری و حمل زباله، ضمن تسریع در عملیات، هزینه و نیروی انسانی کمتری را نیاز خواهد داشت.
در این زمینه مدیرعامل سازمان خدمات موتوری شهرداری رشت از افزایش 11 دستگاه جدید به ناوگان جمع آوری حمل زباله شهرداری این شهر خبر داد و گفت: در حال حاضر 111 دستگاه جمع آوری و حمل زباله را در شهر رشت برعهده دارند.
ابراهیم غنی با اشاره به اینکه شهرداری رشت در صدد نوسازی ناوگان حمل زباله است، افزود: تا اوایل مهر ماه سال جاری 14 خودروی دیگر برای حمل زباله به این ناوگان اضافه خواهد شد.
وی عنوان کرد: مردم شهر رشت روزانه به طور میانگین 430 تا 500 تن زباله تولید و 861 نفر زباله تولیدی شهروندان را جمع آوری می کنند.
مدیر خدمات موتوری شهرداری رشت ادامه داد: شهر رشت 560 هزار نفر جمعیت ثابت دارد که این تعداد در روز به یک میلیون نفر می رسد.
به هر حال سرسبزى و زیباییهاى طبیعت بکر و تفرجگاههاى استان گیلان به دلیل بى مبالاتى برخى از مردم در معرض انواع آلاینده هاى زیست محیطى قرار گرفته است اگر این روند ادامه یابد طبیعت استان گیلان که یک سرمایه ملى است، آسیب جدى خواهد دید.
نظر شما